Tiroid Kanseri
Tiroid kanseri çok nadir görülen bazı formları dışında çok saldırgan (agresif) bir kanser türü değildir. Bu demek oluyor ki; uygun bir cerrahi tedavi tiroid kanseri ile mücadelede önceliklidir. Çoğu zaman cerrahi tedavi ile; yani uygun yapılmış bir ameliyat ile bu hastalıktan kurtulmak mümkündür. Bazen cerrahi tedaviye ek olarak “radyoaktif iyot tedavisi” uygulanması gerekebilir. Tiroid kanserine bağlı olarak görülen ölüm oranları düşüktür. Tiroid kanserinde cerrahi tedavinin, yani ameliyatın temel hedefi, tiroid bezinin geride kanserli doku bırakılmadan tamamen çıkartılmasıdır.
Tiroid kanserlerine, diğer kanser türlerinde olduğu gibi çok değişik faktörler neden olabilir. Ailesel olabildiği gibi (yaklaşık yüzde 10’u), sıklıkla radyasyona veya diğer kanserojen maddelere maruz kalmak sonucu gelişebilir. Bazen de sebebini bilemediğimiz nedenlerle gelişir.
Radyasyona maruz kalma tiroid kanserleri açısından son derece önemli bir etkendir. Çocukluk veya ergenlik çağında baş ve boyun bölgesine radyoterapi uygulanan hastalardaki nodüllerde tiroid kanseri görülme olasılığı ise yaklaşık % 30 –50 dir.
Tiroid kanseri genellikle tiroid bezinde bir nodül olarak ortaya çıkar. Bu nodül bir kitle olarak hasta veya hekimi tarafından fark edilmiş olabilir; ya da başka bir tıbbi araştırma esnasında tesadüfen saptanmış olabilir.
Tiroid kanserlerinde tanı sonrası süreç çok önemlidir. Mutlaka çok iyi bir ameliyat öncesi değerlendirme yapılmalı ve tüm olasılıklar göz önünde tutularak en uygun ameliyat seçimi yapılmalıdır.
Tiroid cerrahisinde, bu konuya özel çalışan, endokrin cerrahisi alanına yönelmiş cerrahların başarıları daha yüksektir. Bu bakımdan hastalarımıza tiroid ameliyatı için “endokrin cerrahisi” alanına yönelmiş cerrahi uzmanlarıyla yola çıkmalarını öneririz.
Tiroid bezinde şüpheli bir nodül tespit edildikten sonra, bu nodül “ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB)” ile değerlendirilir. Uygun şartlarda ve uzman kişilerce yapılan İİAB oldukça yüksek bir tanı değerine sahiptir. İİAB sonucu kanser varlığına veya şüphesine işaret ediyorsa ameliyat kararı uygun olacaktır. Bu durumda ameliyat öncesi boyun lenf bezlerini çok iyi değerlendirmek gereklidir.
Ameliyat sonrası süreç diğer pek çok ameliyata göre daha rahattır. Hastanede yatış genellikle bir gecedir.
Hücre yapılarına ve görünüşlerine göre dört farklı çeşitte tiroid kanseri bulunmaktadır. Bunlar papiller, foliküler, meduller ve anaplastik tiroid kanseridir.
Papiller Tiroid Kanseri
Vücutta meydana gelen tüm tiroid kanserlerinin yüzde sekseni papiller karsinom olarak karşımıza çıkmaktadır. Genel olarak tiroid bezinin tek bir lobunda meydana gelen bu kanser yine genel olarak yayılma döneminde lenf bezlerine sıçramaktadır. Bu kanser olabildiğince yavaş olarak gelişir ve bu sebep ile erken teşhis edilmesi durumunda tedavisi çok daha kolay olacaktır.
Foliküler Tiroid Kanseri
Tiroid kanserleri arasında en sık ve sürekli görülen vakalar arasında ikinci sırada yer almaktadır. Foliküler karsinom olarak bilinmektedir. Bu kanserin oluşma sebebi ise genel olarak kişinin yeterli düzeyde iyot alamamasından kaynaklanmaktadır. Genel olarak lenf bezlerine yayılma gibi bir eğilimi yoktur. Fakat burada tehlikeli olan kısım ise vücudun diğer bölgelerine yani kemik ve ciğerlere yayılma eğilimi olmasıdır. Bunun papiller kansere göre seyir durumu iyi değildir. Fakat erken teşhis edildiğinde bir daha görülmeyecek şekilde tedavi edilebilir.
Meduller Tiroid Kanseri
Tiroid kanserleri arasında yüzde beş gibi bir orana sahiptir. Kanda bulunan kalsiyum miktarı da önemlidir. Aslında kanda bulunan kalsiyum miktarını kontrol eden ve kalsitonin hormonunun kontrolünü yapan C hücrelerinde gelişmektedir. Bu kanserli hücreler fazla miktarda kalsitonin ve yine proteinin kanda emilimini sağlamaktadır. Bu maddeler ise basit olarak yapılan kan testleri ile ortaya çıkabilmektedir. Bilinmesi gereken ise bu kanserin zaman zaman ailesel olarak bireylerde geçiş yapabilme özelliğinin bulunmasıdır. İnsanda RET olarak bilinmekte olan gendeki değişiklikler ebeveynlerden çocuğa geçebilmektedir. Değişikliğe uğramış olan RET geni taşıyan hemen her bireyde meduller tiroid kanseri görülebilir. Bu hastalık tek başına olduğundan meduller tiroid kanseri adını alırken bir başka hastalık ile gelişir ise multipl endokrin neoplazi MEN sendromu olarak bilinir.
Anaplastik Tiroid Kanseri
Nadir olarak görülen bir tiroid kanseri olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüm tiroid kanseri hastalarının yaklaşık olarak yüzde beşinden daha az bir kısmında görülmektedir. Bu kanser ise tiroidde bulunan foliküler hücrelerde gelişme göstermektedir. Boyuna ve yine vücudun diğer kısımlarına hızla yayılma özelliğine sahiptir bu neden ile tedavisi oldukça zordur.